Er staat een advertentie in de krant. Een naam staat in grote zwarte letters weergegeven. Aan de geboorte- en sterfdatum is te zien dat het om een heel jong kind gaat. De advertentie is ondertekend door de leerkracht, de klasgenootjes en het bestuur van de school waarop deze leerling zat. Achter zo’n advertentie ligt verdriet en rouw. Het overlijden van een leerling  heeft een diepe impact op de hele school en zorgt voor een groot verdriet en veel vragen. 

Ook basisscholen krijgen te maken met verdriet en rouw. Zo kan er een leerling plotseling, of na een ziekbed overlijden. Een leerkracht van de school kan uit het leven worden weggenomen. Of er zijn ouders die ziek worden en sterven. Wat brengt dit een groot verdriet teweeg bij de kinderen van school en de betrokken volwassenen. 

Naast verdriet  ontstaan er in de verschillende situaties ook vragen. Hoe kunnen we de leerlingen het beste begeleiden? Een school krijgt te maken met heel praktische overwegingen; Gaan we met de klas condoleren en naar de begrafenis? Als een ouder overlijdt, kan een kind dan het beste vrij krijgen of gewoon naar school gaan? Daarnaast is het voor leerkrachten belangrijk om te weten hoe ze een kind op een passende wijze emotioneel kunnen ondersteunen. Welke emoties, behoeften en vragen heeft een kind in rouw? 

Begeleiding van kinderen in rouw is heel belangrijk. Niemand kan het verdriet van een kind wegnemen. Het maakt wel verschil hoe het kind in dit proces van rouw, van afscheid nemen en herinneringen opbouwen wordt begeleid. Een leerkracht of intern begeleider kan hierin een essentiële rol spelen. Door ruimte te bieden voor rouw, weet een kind zich gezien en is er opening voor een gesprekje. 

Aanbod

Driestar onderwijsadvies wil in de verdrietige situatie van rouw, naast de school en de leerling staan. Daarom is er ook een variërend aanbod. Samen met jullie als school kan gekeken worden wat het beste aansluit bij de situatie. Daarbij kan gedacht worden aan een individueel begeleidingstraject voor een leerling die een ouder, broertje of zusje heeft verloren. Bij het overlijden van een leerling of een leerkracht van school kunnen we ook een ouderavond organiseren, waarbij samen met ouders en leerkrachten stil wordt gestaan bij dit verdriet en de begeleiding van de leerlingen. Ook willen wij graag meedenken met die leerkrachten die te maken hebben met ernstige ziekte of overlijden in de groep. Tot slot zijn verschillende boeken en materialen voorhanden voor verscheidene situaties, of kunnen deze zo gemaakt worden dat ze passend zijn voor de situatie.

Herinneringsboek

De werkgroep ‘Rouw en verdriet’ heeft een Herinneringsboek voor kinderen ontwikkeld. Het boekje bevat diverse schrijf- en tekenopdrachten. Het kind kan er thuis in werken of eventueel op school. Jongere kinderen kunnen samen met een volwassene het boekje doorwerken.

Het werkboek is bedoeld voor situaties waarin een persoon overleden is die veel voor het kind betekende. Een gezinslid of een familielid. Misschien een vriendje, een leerkracht, een buurvrouw. 

Rouw is een thema dat zeer verweven is met identiteit en het luistert nauw hoe dingen verwoord worden en welke opdrachten aangeboden worden. Het werkboek is speciaal geschreven voor kinderen met een christelijk-reformatorische achtergrond. Sterven, verdriet en troost worden in Bijbels perspectief geplaatst. De opdrachten in het werkboek hebben betrekking op de dagen rond het overlijden en de begrafenis. Ook is er ruimte voor herinneringen aan de overledene. Daarnaast kunnen kinderen de vragen en gedachten die hen bezighouden, noteren in het boekje. Kinderen geven zelf aan dat ze het fijn vinden om praten en doen af te wisselen. Door de opdrachten ontstaan er vaak openingen voor verdieping in de gesprekken. Schuldgevoelens, angsten en ‘waarom’-vragen worden soms bespreekbaar door ze eerst op te schrijven. Het werkboek hoeft niet in chronologische volgorde doorgewerkt te worden en ook niet binnen een bepaalde tijd. Het kind kan zelf kiezen wanneer het er in wil werken en waar het wil beginnen. Het ingevulde Herinneringsboek wordt een persoonlijk document om te bewaren.  

Contact

Begeleiding is altijd maatwerk. Neem voor meer informatie of overleg over een passend aanbod contact op met Petronelle Baarda (regio noord-oost), Joppa Nijsse (regio Zeeland) of Lydia Visser (regio Randstad).