18 juni 2025

Olie op het vuur

Door Annemarie Nobel

‘Wat je in een ander wil ontsteken, moet in jezelf branden’, schrijft Augustinus. Het is dus van groot belang om het vuur in jezelf brandend te houden, om plezier te blijven hebben in je werk voor de klas. Hoe word jij als leraar ‘een lopend vuurtje’? Onderwijsadviseur Annemarie Nobel blogt erover.

Het is een zachte voorjaarsavond, vrijdagavond 9 mei. Ik zit aan de tuintafel met het vwo-examen Nederlands voor mijn neus, dat onze oudste zoon die middag gemaakt heeft. Ik lees een tekst van taalwetenschapper Marc van Oostendorp, over de relatie tussen taal en denken.

Van de examenkandidaten wordt gevraagd dat ze de tekst begrijpen, de betrouwbaarheid beoordelen en de strekking vergelijken met die van een andersoortige tekst over hetzelfde onderwerp. Ik zit te genieten en maak op mijn antwoordenblaadje aantekeningen: ‘Rijke teksten!’ ‘Tekst met tekst vergelijken!’ ‘Leuk idee: tekst combineren met gedicht en cartoon!’

Dat genieten is belangrijk. Het pookt een vuurtje op dat nog ergens smeulde, maar dat niet altijd even fel brandt. Het is ontstoken tijdens het begin van mijn studie, denk ik, of ergens in mijn middelbare schooltijd. Ik word warm van het bestuderen van taal, ik ga gloeien als ik anderen iets van de wonderen van de taal kan laten ervaren.

Het is goed om je met enige regelmaat te herinneren waarom je je vak, je studie, je beroep koos. Zeker als het onderdeel van je taak is om de liefde voor je vak over te dragen op anderen.

‘Wat je in een ander wil ontsteken, moet in jezelf branden.’

Augustinus schrijft het bij zijn commentaar bij psalm 104 vers 4: ‘Hij maakt (...) Zijn dienaren tot vlammend vuur. - Want als de prediker niet brandt tijdens het preken, kan hij degene tot wie hij preekt niet aansteken.’

Het is dus van enorm belang om het vuur in jezelf brandend te houden. Als ik om me heen kijk, zie ik verschillende brandversnellers.

Wat ik hierboven beschreef, is er een van: blijf je verdiepen in je vakgebied, zorg dat je op de hoogte bent van nieuwe ontwikkelingen. Hou jezelf scherp en laaf je aan de schoonheid van het vak waarop je ooit verliefd werd.

Iets anders dat zuurstof geeft aan dat vuurtje, is het samen met collega’s praten over je vak. Tijdens een werkgroep met docenten biologie kwam een van de aanwezigen binnen met een handvol bermbloemen, die hij tussen de parkeerplaats en ons gebouw geplukt had. Hij legde ze voor zich op tafel en de anderen reageerden er meteen op: ‘Zuring, chicorei, en is dat koolzaad of raapzaad? Kijk, dit is duidelijk een windbestuiver.’ Spontaan kwamen de verhalen over herbaria en transecten - en de ogen glommen.

Als leerkracht houd je natuurlijk niet alleen van de vakinhoud, maar net zoveel van het ambacht van lesgeven. Waardoor dooft dat vuur bij jou? Werkdruk, groepsdynamiek, administratieve rompslomp, sleur, lastige ouders? Het helpt om je ook in het lesgeven te blijven ontwikkelen, bijvoorbeeld door het delen van ervaringen, het leren van nieuwe technieken – en leidinggevenden kunnen ook olie op het vuur gooien, bijvoorbeeld met waardering en feedback.

Als christelijke leraar is er nog een ander vuur dat brandt in je lessen. Je wilt je leerlingen niet alleen aansteken met liefde voor leren, voor vakinhoud, maar hen ook wijzen op de Zon der Gerechtigheid.

Op 5 mei stond ik tussen mijn dorpsgenoten de hardlopers op te wachten die in Wageningen het Bevrijdingsvuur hadden opgehaald. De hele nacht hadden ze gelopen met een fakkel, waarmee ze in ons dorp een vuur ontstaken. In de bus die hen begeleidde stond een olielampje, dat was ontstoken in Wageningen. Als de fakkel halverwege uit zou gaan, zouden ze hem altijd weer kunnen ontsteken, met echt Wagenings vuur. 

Waarmee ik maar wil zeggen: steek je fakkel aan bij de Bron van het vuur, zet je ervoor in dat ‘ie blijft branden en wees voorbereid op omstandigheden die de vlam kunnen doven.

Zo wordt iedere les een stralend moment en ben jij als leraar een lopend vuurtje in de school.

Zoals jij als leraar het vuur bij kinderen ontsteekt, zo willen wij jou helpen om jouw vuur als professional en team brandend te houden. Waar jij je ook in wilt verdiepen of ontwikkelen, onze onderwijsadviseurs en orthopedagogen staan voor je klaar. Van burgerschap tot hoogbegaafdheid en van leiderschap tot dyslexie: laat je inspireren, verdiep je kennis en laat je vuur branden. 

>>> Bekijk hier hoe je je vuur kunt laten branden