2 september 2025

'Je kunt het verschil maken als je weet wat een kind nodig heeft in communicatie'

Marjolein Haazebroek, IB'er op de Eben-Haëzerschool in Apeldoorn, ontdekte door PCM nieuwe manieren om met leerlingen, collega’s en ouders te communiceren. Op alle fronten merkte ze een positieve verandering.

“We zochten naar een tool voor onze eigen persoonlijkheidsontwikkeling, maar ook om kinderen te helpen waarmee we struggelden in gedrag of die frustratie lieten zien. We willen hen kunnen bieden wat ze nodig hebben,” vertelt Marjolein. Ze kwamen uit bij PCM en volgen nog steeds een traject bij Driestar onderwijsadvies.

Van 'fijn dat je er bent' naar 'tof je te zien'

Tot nu toe leerde Marjolein onder meer om haar taal aan te passen aan de persoonlijkheidstypen van de verschillende kinderen. Ze legt het uit aan de hand van haar begroeting op de ochtenden dat ze pleinwacht heeft. “Ik zei vaak tegen kinderen: 'fijn dat je er bent'. Dan zie ik je als persoon.

Kinderen met veel harmoniser-energie hebben daar behoefte aan. Maar er zijn ook kinderen die deze erkenning helemaal niet nodig hebben van mij. Die willen bijvoorbeeld uitdaging. 'Tof je te zien’ is dan activerender voor hen, dan voelen ze zich gezien. Je kunt het verschil maken als je weet wat een kind nodig heeft in communicatie."

MarjoleinMarjolein Haazebroek, IB'er op de Eben-Haëzerschool in Apeldoorn

Het is prima om sommige kinderen even alleen te laten 

Marjolein probeert in de praktijk steeds meer aan te sluiten bij het persoonlijkheidsprofiel van de kinderen. Ze vertelt: “Sommige kinderen staan vaak alleen op het plein. Als leerkrachten en ouders willen we dat oplossen, we zijn in het onderwijs gericht op dingen samen doen. 

Door PCM ben ik aan deze kinderen gaan vragen: 'Ik zie je alleen staan. Kies je om alleen te staan of weet je niet wat je moet doen of met wie je gaat spelen?' Sommigen zeggen dan: 'Ik vind het wel even fijn.' Die zijn gewoon aan het opladen. Als leerkracht hoef je zo'n kind er ook niet steeds bij te halen. Het is prima om deze kinderen even alleen te laten of zelfstandig aan een opdracht te laten werken."

“Ik probeerde inlevend te zijn, maar dat had mijn collega niet nodig”

De inzichten van PCM werken ook door in de samenwerking met collega's. "Ik had een collega waarvan ik in gesprekken dacht: ik maak steeds precies de verkeerde opmerking. Ik probeerde inlevend te zijn, maar dat had die collega niet nodig van mij. Sinds ik andere taal gebruik, kunnen we veel beter gesprekken voeren en voelt zij zich veel meer erkend."

Veranderingen binnen het team

Marjolein ziet bij het hele team een verandering. "Ik vroeg  een paar collega’s naar wat ze van PCM merken en ze zeiden allemaal dat ze zichzelf, collega’s en kinderen nu veel beter snappen of anders met negatief gedrag kunnen omgaan. 

Nieuwe collega’s delen met elkaar wat hun distress is en wat ze dan nodig hebben in communicatie van de ander. Persoonlijk time ik mijn gesprekken soms ook bewuster. Ik herken nu wanneer een collega in distress niet bereikbaar is. Dan denk ik: nu heeft het geen zin, dan wordt het frustrerend. Ik zoek een moment waarop het wel kan."

PCM in oudergesprekken

Ook in contact met ouders zet Marjolein haar opgedane kennis inmiddels in.  Ze vertelt: "Ik had een oudergesprek waarbij ik dacht: ik bereik die ouders niet. Ik ging heel hard werken aan de relatie, maar die ouders gingen alleen maar meer achteroverleunen. 

Nadenkend over hun profiel besloot ik om feitelijker te communiceren. Opeens hadden we een heel goed, constructief gesprek. Toen dacht ik: dit verschil maakt PCM."

Enorme opgave?

Is het niet een enorme opgave, om steeds te moeten bedenken wat de ander nodig heeft? Marjolein legt uit hoe ze daar tegenaan kijkt. "Bij 80 à 90 procent van de kinderen hoef je niet uit te spitten wat hun profiel is en hoe je ze kunt bereiken. Maar juist bij kinderen waarmee het niet lekker loopt of waar je mee struggelt, helpt het om te denken: wat is ongeveer het profiel van dit kind en wat heeft het kind dan nu van mij nodig?"

Veel oefenen

Ook door veel te oefenen gaat het toepassen van andere communicatie steeds natuurlijker en kost het minder werk. Marjolein benadrukt hierbij het belang van een goed traject: "Je kunt niet volstaan met drie trainingen. De taal eigen maken en het herkennen van de profielen vergt veel oefening. 

Maar als je een goed traject inzet, gaat het je heel veel brengen, ook buiten het onderwijs. Alle collega’s gebruiken PCM overal. Ik ook: in mijn gezin, in het jeugdwerk in de kerk. Het vertaalt zich heel breed in je hele leefomgeving."

Wil jij ook als team sterker communiceren? 

Net als op de Eben- Haëzerschool kun je leren hoe je beter communiceert met collega's, leerlingen en ouders. Met een teamprofiel krijg je inzicht in de diversiteit van persoonlijkheidstypes binnen jullie team en concrete handvatten om de onderlinge communicatie te verbeteren. Dit teamprofiel maakt onderdeel uit van onze scholing: PCM-training in relatie tot duurzame schoolontwikkeling.

Meer weten? Neem contact op met Thea de Mots of Alice Methorst voor een vrijblijvend gesprek over welk traject het beste past bij het vraagstuk op jouw school.