1 juli 2025

'Ik leerde mijzelf veel beter begrijpen'

Anja van der Hoek over PCM en hoe ze het gebruikt in haar werk als docent

“Met PCM leer ik anderen begrijpen, maar ik leerde allereerst mijzelf veel beter begrijpen,” vertelt Anja van der Hoek, docent rekenen aan de pabo op Driestar hogeschool. Vorig jaar rondde ze de interne driedaagse basiscursus PCM af. Dat smaakte naar meer en inmiddels is ze bezig met de verdiepingscursus.

“Ik leerde conflicten te begrijpen en mijn communicatie af te stemmen”

Driestar onderwijsadvies biedt verschillende scholingen op het gebied van het Process Communication Model. PCM helpt mensen begrijpen hoe verschillende persoonlijkheidstypes communiceren en wat ze nodig hebben om effectief te kunnen samenwerken.

Patroon ontdekt

Anja vertelt wat zij hierover leerde: “Sommige persoonlijkheidstypen staan heel dicht bij me, omdat ik die zelf ook heb, zo bleek uit mijn eigen persoonlijkheidstest. En er zijn ook typen die meer bij me vandaan staan. Door casussen in te brengen tijdens de scholingsdagen ontdekte ik daar een patroon in. Ik leerde mezelf kennen en de conflicten met een ander te begrijpen en mijn communicatie af te stemmen.

In een persoonlijk verdiepingsgesprek met de trainer heb ik ook meer inzicht gekregen in welke delen van mijn werk me energie opleveren en welke dingen ik beter kan afstoten.”

“Het onderwijs sluit niet aan bij alle verschillende persoonlijkheidstypen, dat vond ik confronterend”

Anja probeert wat ze leerde nu in haar werk toe te passen. Ze vertelt over een eyeopener uit de PCM-training die haar ertoe bracht om veranderingen aan te brengen in haar lessen.

“PCM kent zes persoonlijkheidstypen. In mijn onderwijs sloot ik vooral aan bij vier van de zes persoonlijkheidstypen. Waarbij ik het gedrag van leerlingen of studenten met veel rebel en promotorenergie nogal eens als storend kon ervaren. Dat zijn speelse, creatieve mensen die uitdaging, actie en beweging nodig hebben. Dat vinden we lastig bij collega’s of in de klas.

Beweging en speelse werkvormen

Die leerlingen zetten we te weinig in hun kracht. Het is eerder: jij wil gewoon niet, jij bent anders. Terwijl ze gewoon iets anders nodig hebben. Ik vond het heel confronterend om dit niet alleen bij mijzelf te herkennen, maar in het hele onderwijs.”

Nu Anja dit weet probeert ze hier binnen haar eigen lessen rekening mee te houden. Ook binnen de vakgroep rekenen - waar meer collega’s bekend zijn met PCM – is bijvoorbeeld activerend leren onderwerp van gesprek bij het bijschaven van het curriculum.

“Ik probeer meer beweging en speelse werkvormen te gebruiken. Studenten die moeten bewegen, maar ook verstandelijk meer uitdaging nodig hebben geef ik meerdere opdrachten tegelijk. Een doe- en denkopdracht in één bijvoorbeeld.”

Het is nog niet af

Anja koos ervoor om verder te gaan met PCM, zodat ze in de toekomst er nog meer gebruik van kan maken in haar werk. “De basisscholing heeft me vooral veel geleerd over mijzelf. De onderste lagen van mijn persoonlijkheidshuis zijn doorzetter en gestructureerd denker. Dat verklaart waarom ik soms maar blijf doorwerken. Ik heb daar veel aan gehad, maar het is nog niet af.

De eerste scholing had ik nodig om mezelf te leren kennen, maar PCM is een communicatiemiddel. Dat vraagt dat je de ander leert kennen. Dat wil ik nog graag verdiepen,” vertelt Anja. Ze heeft ook al duidelijk wat ze met die kennis wil gaan doen.

“Ik ben afstudeerbegeleider en begeleid ook studenten met vertraging. Ik wil PCM leren gebruiken in hun een-op-een begeleiding. Leren herkennen hoe ik kan aansluiten bij de student, zodat ik de sleutel vind om de student op gang te brengen en te houden.”

Scholingsaanbod PCM

Net als Anja kun je leren hoe je beter communiceert met collega's, leerlingen en ouders. Bijvoorbeeld met de PCM-training in relatie tot duurzame schoolontwikkeling. Je krijgt concrete handvatten voor persoonlijk leiderschap waarmee je dagelijks impact maakt.

Meer weten? Neem contact op met Thea de Mots of Alice Methorst voor een vrijblijvend gesprek.